Türkiye’de Opera

-- Sponsorlu Bağlantılar --

Opera; tarih, mitoloji, efsaneler ve güncel olayları konu alan, müzikle uyum içinde olan sahne, dekor, ışık ve kostüm öğelerini barındıran bestelenmiş sahne eseridir.

Türkiye'de opera kültürü Osmanlı İmparatorluğuna kadar dayanmaktadır. İlk olarak III. Murad daha sonra ise III. Selim dönemlerinde sarayda opera temsili yapıldığı bilinmektedir. Halka açık ilk operalar Mikail Naum tarafından kurulan 1844-1870 yılları arasında İstanbul Beyoğlu’nda faaliyet gösteren Naum tiyatrosunda sahnelenmiştir. Ünlü operalar Türkçeye çevrilmiş daha sonraki dönemde orijinal bir şekilde oynanmıştır. Eserlerin anlaşılabilmesi için çevirilerin bulunduğu kitapçıklar bastırılmıştır. 1870'de tiyatronun yanmasıyla bir duraklama evresine giren opera kültürü Cumhuriyetin kurulmasıyla tekrar canlandırılmaya çalışılmıştır.

Cumhuriyet döneminde Mustafa Kemal Atatürk’ün emriyle yurt dışına öğrenciler yollanmış ki bunlarda en önemlisi kuşkusuz tüm dünyada tanınan opera sanatçısı Semiha Berksoy'dur ve Türkçe sözlü opera yazımı için çalışmalara başlanmıştır. Bu politikaya uygun ilk opera Ahmet Adnan Saygun tarafından bestelenen ve ilk olarak 19 Haziran 1934'te oynanan "Özsoy" ya da diğer adıyla "Feridun" operasıdır. 1939 yılında Mozart'ın Bastien and Bastienne adlı operası Türkçeye çevrilerek oynan ilk opera olmuş ve bu operayı 1940 yılındaki Puccuni'nin Madame Butterfly ve 1941 yılında aynı bestecinin Tosca operaları izlemiştir. 1948 yılında Ankara'daki Sergievi binası opera salonuna dönüştürülmüş ve aynı yıl Adnan Saygun’un "Kerem" operası sahnelenmiştir. 1949 yılında Ankara Devlet Opera ve Balesi'nin kurulmasıyla opera daha düzenli temsil edilmeye başlanmıştır.

Günümüzde ise durum maalesef ki opera gerektiği önemi alamamış vaziyettedir. Türkiye’deki istatistiklere göre halkın %70’i operayı sevmemekte ya da gerekli görmemektedir. Zıttı bir durum da şudur ki 50 yıl önce temsil için sahne bulunmazken bugün dünyaca ünlü operaları bile sahneleyebilecek düzeyde opera binaları en azından büyük şehirlerde az da olsa vardır.

-- Sponsorlu Bağlantılar --